اثبات مالکیت یکی از مسائل مهم در دعاوی حقوقی مربوط به اموال است که به‌ویژه در مورد املاک و مستغلات بسیار شایع می‌باشد. گاهی پیش می‌آید که فردی بر ملکی ادعای مالکیت دارد اما سند رسمی به نام او نیست یا اینکه سند عادی در دست دارد که از نظر حقوقی نیازمند اثبات در دادگاه است. در چنین شرایطی، ارائه دلایل قانونی و مستندات معتبر به دادگاه برای اثبات ادعا الزامی است.
در این مقاله قصد داریم دلایل اثبات مالکیت، مدارک لازم برای طرح دعوا، رویه قضایی، نمونه دادخواست اثبات مالکیت و در ادامه نیز به صورت جزئی‌تر، اثبات مالکیت زمین بدون سند، اثبات مالکیت با قولنامه و اثبات مالکیت با سند عادی را مورد بررسی قرار دهیم.
نحوه اثبات مالکیت ملک در قانون
دلایلی که در دادگاه برای اثبات مالکیت یک ملک مورد پذیرش قرار می‌گیرند، عبارتند از:
1. سند رسمی و سند عادی
سند، معتبرترین دلیل مالکیت است. سند رسمی مانند اسناد ثبتی ملک و سند دفترچه‌ای در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می‌شود. سند عادی نیز شامل قولنامه یا دست‌نوشته‌های عادی بین طرفین است.
🔹 توجه: سند رسمی تنها با ادعای جعل قابل خدشه است، در حالی که سند عادی با ادعای انکار و تردید نیز می‌تواند مورد مناقشه قرار گیرد.
2. اقرار
اقرار زمانی مطرح می‌شود که طرف مقابل (خوانده) در دادگاه یا خارج از آن به مالکیت خواهان اعتراف کند. این اعتراف چه به صورت کتبی باشد چه شفاهی، ارزش قانونی دارد و می‌تواند به‌تنهایی موجب صدور حکم شود.
3. شهادت شهود
در مواردی که سند کتبی وجود ندارد یا تکمیل‌کننده مدارک است، شهادت شهود واجد شرایط (دو مرد یا یک مرد و دو زن) به عنوان دلیل قابل استناد است.
4. اماره تصرف
مطابق ماده 35 قانون مدنی، تصرف در ملک به عنوان دلیل مالکیت پذیرفته می‌شود، مگر اینکه خلاف آن اثبات شود. برای مثال، اگر فردی سال‌ها ملکی را در تصرف دارد، این خود می‌تواند دلیلی بر مالکیت او باشد.
5. سوگند شرعی
در مواردی که مدارک و شواهد کافی موجود نیست، با توجه به ماده 271 قانون آیین دادرسی مدنی، خواهان می‌تواند به سوگند متوسل شود، مشروط بر اینکه خوانده ادعا را منکر شود و دلیل دیگری در پرونده موجود نباشد.
مدارک لازم برای اثبات مالکیت با سند رسمی یا عادی
برای ارائه دعوای اثبات مالکیت، جمع‌آوری مدارک مناسب بسیار اهمیت دارد. این مدارک شامل موارد زیر است:
- سند رسمی یا عادی (قولنامه، بنچاق، رسید پرداخت وجه)
- اقرارنامه کتبی یا شفاهی از سوی خوانده
- استشهادیه شهود به‌ویژه از همسایگان یا افراد مطلع
- صورتجلسه تصرف یا بازدید کارشناسان رسمی دادگستری
- اظهارنامه‌های ارسالی به خوانده برای حفظ حق
- رسید پرداخت ثمن معامله
- تصاویر ماهواره‌ای یا نقشه‌های رسمی (در خصوص زمین)
در ادامه به نحوه اثبات مالکیت در املاک بدون سند می پردازیم که شرایط متفاوتی دارد.
اثبات مالکیت زمین بدون سند
اثبات مالکیت زمین در شرایطی که سند رسمی وجود ندارد، یکی از پیچیده‌ترین انواع دعاوی ملکی است. طبق ماده ۱۲۸۷ قانون مدنی، تنها اسنادی رسمی محسوب می‌شوند که در دفاتر اسناد رسمی، اداره ثبت اسناد و املاک یا نزد مأمورین رسمی صلاحیت‌دار تنظیم شده باشند؛ بنابراین، اسناد خارج از این مراجع، از نظر قانونی عادی تلقی می‌شوند و برای اثبات مالکیت زمین بر اساس آن‌ها، باید حکم دادگاه صادر شود.
در چنین مواردی، فردی که مدعی مالکیت است باید کلیه مستندات خود را، شامل مبایعه‌نامه عادی، شهادت شهود، رسید پرداخت وجه، شواهد محلی، سابقه احیا و آبادانی زمین، و اثبات ملی نبودن ملک، جمع‌آوری کرده و به دادگاه ارائه دهد.
شرایط اثبات مالکیت زمین فاقد سند
دادگاه در مواجهه با اراضی فاقد سند رسمی، تنها با بررسی مدارک و قرائن موجود تصمیم‌گیری می‌کند. در این مسیر، علم قاضی، شهادت مطلعین، و شواهد قابل مشاهده در محل نقش بسیار مؤثری دارند. نکته قابل توجه آن است که این نوع دعاوی حتماً باید در مرجع قضایی مطرح شود و تنها با رأی قطعی دادگاه، امکان تثبیت مالکیت وجود دارد.
مراحل طرح دعوا
- ثبت‌نام در سامانه ثنا و احراز هویت
- مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برای ثبت دادخواست
- تهیه و ضمیمه مدارک اثبات مالکیت
- پرداخت هزینه دادرسی
- شرکت در جلسات رسیدگی دادگاه
- صدور رأی قطعی دادگاه درباره مالکیت
مدارک لازم برای اثبات مالکیت بدون سند
- مدارک هویتی (کارت ملی، شناسنامه)
- مبایعه‌نامه یا قولنامه خرید زمین
- رسید پرداخت وجه یا حواله بانکی
- گواهی تحویل زمین یا صورتجلسه واگذاری
- شهادت شهود و استشهادیه محلی
- عکس‌ها، ویدیوها و سایر شواهد محلی
- هرگونه سابقه بهره‌برداری یا احیای زمین توسط خواهان
اثبات مالکیت با قولنامه و کپی قولنامه
قولنامه یکی از رایج‌ترین اسناد عادی برای انتقال مالکیت به ویژه در خرید و فروش املاک فاقد سند رسمی است. مطابق ماده ۳۰ قانون مدنی، مالک حق دارد هرگونه تصرف و انتفاع مشروع از مال خود داشته باشد و در صورت بروز اختلاف، می‌تواند با ارائه مدارک لازم، مالکیت خود را اثبات کند. در این بخش، به سه راه اصلی اثبات مالکیت با قولنامه و شرایط استفاده از کپی قولنامه برای اثبات مالکیت می‌پردازیم.
۱. اثبات مالکیت با قولنامه دستی
قولنامه‌های دستی معمولاً در بنگاه‌های معاملات ملکی یا حتی به صورت دست‌نویس میان طرفین تنظیم می‌شوند و جزء اسناد عادی به شمار می‌آیند. در صورتی که مالک بخواهد با استناد به این نوع قولنامه، مالکیت خود را در دادگاه اثبات کند، باید دلایل مکملی مانند شهادت شهود، رسید پرداخت ثمن، اقرار طرف مقابل یا استشهادیه محلی را نیز ضمیمه کند. این نوع دعاوی بسیار متداول‌اند و نیازمند دقت در جمع‌آوری مدارک هستند.
۲. اثبات مالکیت با قولنامه محضری
اگر قولنامه در دفتر اسناد رسمی ثبت شده باشد، مشمول ماده ۱۲۹۲ قانون مدنی می‌شود و اعتبار آن همانند سند رسمی است. به عبارت دیگر، کسی نمی‌تواند صحت آن را انکار کند، مگر اینکه جعلی بودن آن را در دادگاه اثبات کند. بنابراین برای اثبات مالکیت با قولنامه محضری، نیازی به ارائه دلایل تکمیلی وجود ندارد و همین سند برای صدور رأی کافی خواهد بود.
۳. اثبات مالکیت با قولنامه از طریق شهادت شهود
بر اساس ماده ۱۳۱۳ اصلاحی قانون مدنی و ماده ۲۳۰ قانون آیین دادرسی مدنی، شهادت شهود یکی از روش‌های مهم برای اثبات قولنامه دستی است. در این روش:
- شهود باید بالغ، عاقل، عادل، مؤمن و پاکدامن باشند.
- شهودی که در موضوع دعوا نفع شخصی دارند، قابل قبول نیستند.
- اظهارات شهود باید قطعی، صریح و بدون تردید باشد.
- برای اثبات مالکیت با شهادت، نیاز به دو مرد یا یک مرد و دو زن است.
اثبات مالکیت با کپی قولنامه
در صورتی که اصل قولنامه در دسترس نباشد، می‌توان در شرایط خاصی از کپی آن برای اثبات مالکیت استفاده کرد:
- توافق قبلی طرفین مبنی بر پذیرش کپی قولنامه به عنوان سند معتبر
- کامل بودن محتوای کپی ارائه شده
- تأیید و تصدیق کپی توسط دفترخانه یا مراجع معتبر
- ارائه دلایل تکمیلی نظیر شهادت شهود، اقرار، رسید پرداخت یا سوگند
در نهایت، دادگاه با در نظر گرفتن مجموع شواهد و مستندات، در خصوص اثبات مالکیت فرد بر اساس قولنامه تصمیم‌گیری خواهد کرد.
اثبات مالکیت با سند عادی
در قوانین ایران، سند به‌طور کلی به دو نوع سند رسمی و سند عادی تقسیم می‌شود. مطابق ماده ۱۲۸۹ قانون مدنی، سند رسمی آن است که در اداره ثبت اسناد یا نزد سایر مأمورین رسمی در حدود صلاحیت آن‌ها تنظیم شده باشد. اما سند عادی، سندی است که در این مراجع تنظیم نشده باشد و توسط افراد، اغلب در معاملات خصوصی یا بنگاه‌ها تنظیم می‌شود.
با اینکه سند عادی اعتبار رسمی ندارد، اما در بسیاری از دعاوی به‌عنوان دلیل معتبر برای اثبات مالکیت قابل استناد است، به‌ویژه اگر با سایر ادله مانند شهادت، اقرار، اماره تصرف یا حتی سوگند همراه باشد. نکات کلیدی در اثبات مالکیت با سند عادی
✅ اصل صحت سند عادی:
طبق ماده ۱۳۰۵ قانون مدنی، سند عادی تا زمانی که مورد تردید، انکار یا ادعای جعل قرار نگیرد، معتبر و قابل استناد است. بنابراین، اگر طرف مقابل نتواند اصالت آن را رد کند، دادگاه به سند توجه می‌کند.
✅ امکان طرح دعوا با سند عادی:
در مواردی که ملک هنوز دارای سند رسمی نیست یا فرآیند ثبت آن تکمیل نشده است، خریدار می‌تواند با استناد به سند عادی اقدام به طرح دعوی اثبات مالکیت نماید.
✅ محدودیت‌های سند عادی در املاک دارای سند رسمی:
بر اساس ماده ۲۲ قانون ثبت، برای املاکی که دارای سند رسمی هستند، دولت فقط کسی را مالک می‌شناسد که سند رسمی به نام او باشد. در این حالت، اثبات مالکیت با سند عادی بدون طی مراحل قانونی (مثل اثبات مقدمات ثبت یا ارث) با دشواری روبه‌رو است. راه‌های تقویت اعتبار سند عادی در دادگاه بدین شرح است:
- شهادت شهود:
افرادی که در جریان تنظیم سند عادی یا خرید و فروش ملک بوده‌اند می‌توانند در دادگاه شهادت دهند. - استفاده از اقرار طرف مقابل:
اگر فروشنده یا شخصی که سند رسمی به نام اوست، در جلسه دادرسی به اعتبار سند یا وقوع معامله اقرار کند، دادگاه سند را معتبر تلقی خواهد کرد. - ارائه رسیدهای پرداخت یا استشهادیه:
در کنار سند عادی، ارائه رسیدهایی که پرداخت پول یا تحویل ملک را اثبات می‌کنند، به اعتبار سند کمک شایانی می‌کند. - طرح دعوای الزام به تنظیم سند رسمی:
دارنده سند عادی می‌تواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی کند. اگر این حکم صادر شود، اثبات مالکیت کامل خواهد شد.
اثبات مالکیت زمین با شهادت شهود
طبق ماده ۱۲۵۸ قانون مدنی، شهادت یکی از دلایل قانونی اثبات دعوا محسوب می‌شود. همچنین در ماده ۲۳۰ قانون آیین دادرسی مدنی، مشخص شده است که در دعاوی مالی مانند اثبات مالکیت، شهادت دو مرد یا یک مرد و دو زن می‌تواند به‌عنوان دلیل اثبات‌کننده پذیرفته شود. حتی در موارد خاص، اگر چنین ترکیبی از شهود ممکن نباشد، سوگند تکمیلی نیز ممکن است مؤثر باشد.
شرایط لازم برای پذیرش شهادت در اثبات مالکیت
برای اینکه دادگاه شهادت شهود را بپذیرد، شرایط خاصی باید در مورد شهود و نحوه شهادت رعایت شود:
- شهود باید بالغ، عاقل، عادل، مسلمان، و طهارت‌مولد داشته باشند.
- نباید نفع شخصی در دعوی داشته باشند.
- شهادت باید با یقین و قطعیت بیان شود، نه بر اساس حدس یا شک.
- شهادت باید از نظر مفهوم و محتوا یکسان باشد و تناقضی بین اقوال شهود وجود نداشته باشد.
- شهود باید به‌صورت حضوری در دادگاه حاضر شده و شهادت دهند.
ضمانت اجرای شهادت کذب در اثبات مالکیت
اگر در جریان رسیدگی به پرونده مشخص شود که شهودی به‌صورت کذب شهادت داده‌اند، علاوه بر امکان جرح گواه در همان دادگاه، می‌توان از دادگاه کیفری بابت شهادت دروغ شکایت کرد. همچنین می‌توان با ارائه دادخواست جداگانه، ابطال رأی قبلی و سند رسمی صادره بر اساس شهادت کذب را از دادگاه تقاضا کرد.
سایر روش‌های اثبات مالکیت ملک و زمین‌های خاص
در کنار روش‌هایی مانند استناد به سند رسمی یا قولنامه، برخی املاک و اراضی شرایط خاصی دارند که موجب می‌شود اثبات مالکیت در مورد آن‌ها نیازمند رویه متفاوتی باشد. این دسته از املاک شامل زمین‌های روستایی، اراضی کشاورزی، املاک مشاع، ملک موروثی، عرصه و اعیان، املاک دارای کد رهگیری یا املاک موضوع وصیت‌نامه هستند. در این بخش به بررسی کوتاه و کاربردی روش‌های اثبات مالکیت در این موارد می‌پردازیم:
✅ اثبات مالکیت زمین روستایی
زمین‌های روستایی به‌ویژه در گذشته معمولاً فاقد سند رسمی بوده‌اند. در بسیاری از موارد، به دلیل اعتماد بین خریدار و فروشنده، هیچگونه سندی تنظیم نمی‌شده یا تنها قولنامه‌های دست‌نویس وجود داشته است. در این شرایط، بهترین راه اثبات مالکیت، تصرف مالکانه مستمر و شهادت شهود محلی است. در صورت ارائه این شواهد و احراز توسط دادگاه، می‌توان حکم اثبات مالکیت دریافت کرد.
✅ اثبات مالکیت با تصرف مالکانه
مطابق ماده ۳۵ قانون مدنی، تصرف به عنوان مالکیت دلیل مالکیت است، مگر اینکه خلاف آن اثبات شود. یعنی اگر کسی مالی را در تصرف دارد و ادعای مالکیت می‌کند، این تصرف می‌تواند قرینه‌ای بر مالکیت باشد، مشروط به اینکه:
- تصرف مشروع باشد، نه به زور یا غصب؛
- تصرف به‌عنوان مالک باشد، نه به‌عنوان امین، مستأجر یا نماینده.
در این موارد، اگر طرف مقابل مدعی باشد که متصرف مالک نیست، باید خلاف آن را اثبات کند.
✅ اثبات مالکیت با کد رهگیری
با راه‌اندازی سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور از سال ۱۳۸۷، خریداران و فروشندگان موظف شدند معاملات را ثبت و کد رهگیری دریافت کنند. کد رهگیری اگرچه به‌تنهایی سند مالکیت محسوب نمی‌شود، اما یکی از دلایل معتبر برای اثبات یک معامله است. معمولاً این روش همراه با دعوی الزام به تنظیم سند رسمی مطرح می‌شود.
✅ اثبات مالکیت ملک موروثی
در صورتی که ملکی فاقد سند رسمی باشد اما توسط شخصی به‌ارث رسیده باشد، ورثه می‌توانند با استناد به تصرفات مورث، اسناد غیررسمی موجود (مانند مبایعه‌نامه)، شهادت شهود و مدارک هویتی، اقدام به طرح دعوای اثبات مالکیت به قائم‌مقامی مورث خود نمایند.
✅ اثبات مالکیت ملک با وصیت‌نامه
اگر ملکی بر اساس وصیت‌نامه (عهدی یا تملیکی) به شخصی واگذار شده باشد، و آن ملک دارای سابقه ثبتی نباشد، وصی می‌تواند با استناد به وصیت‌نامه و سایر مدارک، دعوای اثبات مالکیت را طرح کند. البته لازم است:
- وصیت‌نامه معتبر و مطابق قانون باشد؛
- وصیت بیشتر از یک‌سوم اموال نباشد مگر با رضایت وراث؛
- در صحت وصیت‌نامه، اختلافی نباشد.
✅ اثبات مالکیت نسبت به عرصه و اعیان
در برخی موارد، مالکیت یک ملک از نظر عرصه (زمین) و اعیان (ساختمان) به صورت جداگانه مورد اختلاف قرار می‌گیرد. مثلاً ممکن است سند رسمی برای عرصه وجود داشته باشد اما اعیان بدون مجوز احداث شده باشد. در این حالت، اگر اعیانی فاقد سابقه ثبتی باشد، فرد می‌تواند برای اعیان به تنهایی دعوای اثبات مالکیت مطرح کند حتی اگر عرصه در مالکیت شخص دیگری باشد.
✅ اثبات مالکیت اراضی کشاورزی
مالکیت در اراضی کشاورزی، خصوصاً در مناطقی که اجرای اصلاحات ارضی صورت گرفته، می‌تواند پیچیده باشد. اگر فردی به عنوان صاحب نسق یا وارث صاحب نسق باشد، می‌تواند با ارائه مستنداتی مانند:
- نسق زراعی؛
- تصرف در زمین؛
- قراردادهای زراعی؛
- گواهی کشاورزی؛
برای اثبات مالکیت یا حقوق زراعی خود اقدام کند. در صورت لزوم، شهادت شهود یا بررسی سوابق در جهاد کشاورزی نیز انجام می‌شود.
✅ اثبات مالکیت ملک مشاع
در مورد املاک مشاع که چند مالک دارند، اگر یکی از شرکا بخواهد سهم خود را اثبات کند، می‌تواند با ارائه اسناد مانند:
- سند مشاعی؛
- مبایعه‌نامه سهم مشاعی؛
- تقسیم‌نامه یا توافق‌نامه؛
- تصرف در بخش مشخص از ملک (در مواردی قابل بررسی)؛
- شهادت شهود؛
دعوی اثبات مالکیت سهم مشاعی خود را طرح کند. البته اثبات مالکیت در ملک مشاع گاهی نیازمند طرح دعوی تقسیم مال مشاع نیز خواهد بود.
نمونه دادخواست
در این قسمت می توانید نمونه دادخواست های مربوط به هر بخش را دریافت نمایید:
دریافت نمونه دادخواست اثبات مالکیت ملک (کلی)
دریافت نمونه دادخواست اثبات مالکیت زمین بدون سند
دریافت نمونه دادخواست اثبات مالکیت با قولنامه (دستی یا محضری)
دریافت نمونه دادخواست اثبات مالکیت با سند عادی
دریافت نمونه دادخواست اثبات مالکیت با شهادت شهود
در ادامه این بخش نمونه ای از سوالات متداول و پرتکرار در مورد اثبات مالکیت با سند رسمی، عادی، قولنامه و زمین های بدون سند است که توسط پرسشگران از مجموعه ایران لگال در قالب مشاوره حقوقی مطرح شده است:
❓ در سال 1336 مالک زمینی کشاورزی را به پدر و عموی من تحویل داد و ما از آن زمان تا کنون روی زمین کار کرده‌ایم. عموی من در سال 1386 به پسر مالک پول داده و از او سند خرید زمین گرفته است. آیا ما که حدود 64 سال روی زمین کار کرده‌ایم می‌توانیم مالکیت خود را اثبات کنیم؟
✅ صرف تصرف طولانی مدت کافی نیست، به‌ویژه اگر سند رسمی به نام دیگری باشد. اما با مدارکی مانند گواهی‌های کشاورزی، مبایعه‌نامه و شهادت شهود می‌توانید دعوای اثبات مالکیت را مطرح کنید.
❓پدر مرحوم من سند قدیمی زمینی دارد که برادرزاده‌هایش آن را تصرف کرده‌اند. این سند با خط آخوندی مربوط به 60 سال پیش است و نه امضا دارد و نه اثر انگشت. من به عنوان دخترش می‌خواهم دادخواست اثبات مالکیت بدهم و تنها سهم خودم را بخواهم. آیا بدون شاهد و با سندی که امضا و اثر انگشت ندارد، می‌توانم مالکیت را اثبات کنم؟
✅ حتی بدون امضا و اثر انگشت، می‌توانید از کارشناسی خط، تصرف ملک، و شهادت شهود استفاده کنید. مشاوره با وکیل توصیه می‌شود.
❓ مالکی که سند مالکیت رسمی ندارد و ملک او به صورت بنچاقی است، بخشی از عرصه ملک خود را طبق مبایعه‌نامه به خریدار فروخته است. خریدار چگونه می‌تواند سند مالکیت برای ملک خریداری شده دریافت کند؟
✅ خریدار می‌تواند با ارائه مبایعه‌نامه و مدارک مربوطه به اداره ثبت اسناد و املاک مراجعه کرده و درخواست صدور سند جدید دهد. در صورت عدم امکان انتقال رسمی، اسناد عادی، شهود و سوابق تصرف باید ضمیمه دادخواست اثبات مالکیت شوند.
❓ در سال 1336 مالک زمینی کشاورزی را به پدر و عموی من تحویل داد و ما از آن زمان تا کنون روی زمین کار کرده‌ایم. عموی من در سال 1386 به پسر مالک پول داده و از او سند خرید زمین گرفته است. آیا ما که حدود 64 سال روی زمین کار کرده‌ایم می‌توانیم مالکیت خود را اثبات کنیم؟
✅ صرف تصرف طولانی مدت کافی نیست، به‌ویژه اگر سند رسمی به نام دیگری باشد. اما با مدارکی مانند گواهی‌های کشاورزی، مبایعه‌نامه و شهادت شهود می‌توانید دعوای اثبات مالکیت را مطرح کنید.
❓ آیا برای اثبات مالکیت دو شاهد کافی است که یکی مرد و دیگری زن باشد، البته این دو نفر عضو شورای اسلامی سابق هستند و امضایشان در برگه واگذارنامه عادی بود؟
✅ شهادت شهود یکی از دلایل معتبر اثبات مالکیت است، اما شرایط قانونی خاصی دارد. ترکیب دو شاهد (یک مرد و یک زن) ممکن است برای برخی دعاوی کافی نباشد، چون طبق قانون، در دعاوی مالی نیاز به دو مرد یا یک مرد و دو زن است. البته سابقه و اعتبار شهود می‌تواند نقش موثری داشته باشد. بهتر است با وکیل مشورت شود.
❓ پدربزرگ من در سال 65 یک قطعه زمین را از خانمی خریداری کرده است، اما اکنون خواهر فروشنده ادعای مالکیت کرده و معامله را غیرقانونی می‌داند. لازم به ذکر است که پدربزرگ من، فروشنده و شاهدان فوت کرده‌اند و برگه معامله نیز گم شده است. آیا راهی برای دفاع از خود داریم، چون چند نفر از اهالی قدیمی محل شاهد هستند که معامله انجام شده است؟
✅ بله. با شهادت اهالی محل که از موضوع اطلاع دارند، می‌توانید در دادگاه دفاع کنید. در کنار شهادت شهود، اگر هر گونه مدرک تکمیلی مانند رسید یا مستندات تاریخی دارید، پرونده شما قوی‌تر می‌شود.
❓ من دو نفر فرد عاقل و بالغ نزد دادگاه برده‌ام که شهادت بر موروثی بودن زمین کرده‌اند و طرف خوانده یک استشهادیه محلی با اثرانگشت پدرم آورده است. آیا مالکیت من با دو نفر شاهد قابل قبول است یا استشهادیه خوانده با اثر نگشت پدرم؟
✅ هر دو مدرک در دادگاه بررسی می‌شوند. اما شهادت شهود رسمی در جلسه دادگاه معمولاً اعتبار بیشتری از استشهادیه صرف دارد، مگر اینکه استشهادیه با سایر شواهد تقویت شده باشد. می‌توانید امضاکنندگان استشهادیه را برای شهادت احضار کنید.
❓ اگر زمینی را از شخصی خریداری کرده‌ام و بعد از مدتی او ادعا کند که زمین را نفروخته و آن را تصرف کرده، آیا حکم قطعی صحت و اصالت قولنامه بین خریدار و فروشنده برای اثبات مالکیت کافی است یا باید اقدام دیگری انجام دهم؟
✅ حکم قطعی صحت و اصالت قولنامه، دلیلی محکم برای اثبات مالکیت شماست و معمولاً در دادگاه کافی است. مگر آنکه دعوایی در مورد جعلی بودن یا فسخ قرارداد مطرح شود.
همانطور که مشاهده می فرمایید سوالات پیرامون اثبات مالکیت بسیار زیاد است و ما در مجموعه ایران لگال وکلای تخصصی در حوزه ملکی داریم که می توانند در این زمینه شما را یاری نمایند. کافیست برای دریافت مشاوره به صورت تلفنی، آنلاین و یا حضوری با مجموعه ما تماس حاصل فرمایید.